Filtry oleju i paliwa to obowiązkowe elementy w każdym silniku spalinowym, które mają za zadanie filtrować przedostające się przez nie ciecze. Duża ilość zanieczyszczeń w paliwie czy oleju w połączeniu z długim okresem bez wymiany wkładu filtracyjnego może spowodować zapchanie filtrów. Co takie zjawisko oznacza dla silnika i czy producenci przewidują tego typu sytuacje?
Filtry paliwa służą do czyszczenia benzyny oraz oleju napędowego z różnego rodzaju zanieczyszczeń, które mogą niekorzystnie wpływać na pracę silnika. Odpowiednio przygotowany i funkcjonalny filtr paliwa pozwala na redukcję zanieczyszczeń stałych (piasek, iły, rdza, cząstki metali), wody, powstałej w wyniku pary wodnej, oraz cząsteczek żywicznych, będących efektem utlenienia oleju napędowego. Rozwiązania najlepszych producentów chronią również delikatne części samochodowych układów zasilania.
Przy wyborze filtra paliwa należy zwrócić uwagę na:
- szczelność – nieszczelny element układu może spowodować wyciek paliwa;
- papier adsorpcyjny – jego zbyt mała przepuszczalność może zdeformować rdzeń i wpłynąć na nadmierny wzrost oporów przepływu benzyny lub oleju napędowego;
- śrubę odwadniacza – przy zastosowaniu kruchego i wadliwego materiału mogą wystąpić deformacje i rozszczelnienie.
„Każdy nasz filtr paliwa wykonywany jest z blachy odpornej na korozję i uszkodzenia mechaniczne. Starannie wykonany gwint odpływowy ułatwia jego montaż, a specjalne wzmocnienia zwiększają odporność rdzenia na działanie dużych sił ściskających. Dodatkowo, modele typu PDS zawierają zawór z uszczelką do zlewania wody. Dzięki wszystkim tym rozwiązaniom filtry PZL Sędziszów znakomicie usuwają zanieczyszczenia, zapewniając ochronę całego układu zasilania. Zwiększają również ochronę nowoczesnych, bardzo precyzyjnych układów wtryskowych” – mówi Dominik Zwierzyk, Project Manager w PZL Sędziszów.
Zapchanie filtra paliwa może być także skutkiem wydzielania się drobin parafiny z oleju napędowego (silniki diesla), które zalegają w filtrze w formie substancji stałych. Zjawisko to jest groźne szczególnie w okresie zimowym, gdy uruchamiamy silnik w warunkach ujemnej temperatury. Zapchany filtr może ograniczyć przepływ paliwa do cylindrów, uniemożliwiając tym samym rozruch silnika. Od wielu lat niektórzy producenci starają się minimalizować takie ryzyko poprzez montowanie np. podgrzewaczy filtrów paliwa, jednak zazwyczaj działają one dopiero po uruchomieniu silnika. Zmniejszenie drożności filtra może być także efektem stosowania mocno zanieczyszczonego paliwa. W dobie powszechnych i restrykcyjnych kontroli producentów i dystrybutorów paliw, to na szczęście bardzo rzadka przyczyna. Zapchanie filtra paliwa może powodować spadek mocy (np. w czasie jazdy) lub problemy dla komputera głównego w kwestii ustalenia właściwych proporcji mieszanki paliwowo-powietrznej. Tego typu anomalnie w nowoczesnych autach są odnotowywane w postaci kodów błędów w pamięci ECU, które możemy odczytać za pomocą testera diagnostycznego.
Jeśli chodzi o filtry oleju, zatrzymują one wszelkie toksyny i zanieczyszczenia, dostarczone z powietrzem i paliwem, wytworzone w wyniku ścierania par trących oraz w trakcie procesów chemicznych, związanych z pracą silnika. Podobnie jak w przypadku filtrów paliwa, każdy filtr oleju ulega zużyciu. Wynikiem zbyt intensywnej eksploatacji może być wzrost zużycia paliwa, spadek wydajności silnika, a w skrajnych przypadkach – jego uszkodzenie. Należy pamiętać, że układ smarowania silnika spalinowego jest układem zamkniętym. Filtry oleju nie powstrzymują degradacji środków smarujących, dlatego należy je wymieniać zgodnie z zaleceniami producenta pojazdu. Zaleca się, aby układy odpowiedzialne za procesy czyszczące wymieniać każdorazowo przy okazji wymiany oleju silnikowego. Zapchanie filtra oleju wynikać może ze stosowania oleju niskiej jakości lub niedostatecznego smarowania któregoś z powiązanych podzespołów np. pompy olejowej. W przypadku niedostatecznego smarowania, może się ona zatrzeć, a opiłki metalu z jej wnętrza osiądą między plisami filtra oleju.
Przy wyborze konkretnego modelu filtra oleju należy zwrócić uwagę na:
- gwint – źle wykonany uniemożliwia montaż części;
- rdzeń wzmacniający – słabej jakości deformuje się na skutek różnicy ciśnień;
- jakość uszczelki – wyciek oleju może spowodować zatarcie silnika.
Jak wspomniano, filtr oleju zużywa się w wyniku eksploatacji, co oznacza stopniową utratę właściwości filtrujących. Sytuacja całkowitego zapchania filtra oleju, skutkująca brakiem przepuszczenia środka smarnego w dalszy obieg w układzie smarowania, jest na szczęście mało prawdopodobna. Dzieje się to za sprawą montowanego wewnątrz filtrów zaworu bezpieczeństwa (ByPass). Otwiera się on w wyniku wzrostu ciśnienia i ma za zadanie udrożnić przepływ oleju w silniku, gdy istnieje niebezpieczeństwo niedostatecznego smarowania współpracujących ze sobą części. Stosowanie zaworu ByPass wynika z faktu, że lepsze smarowanie brudnym, nieprzefiltrowanym olejem niż całkowity brak oleju w układzie smarowania, co w krótkim czasie doprowadziłby do zatarcia silnika.
„Filtry PZL Sędziszów pozwalają na utrzymanie w idealnym stanie wszystkich wewnętrznych elementów silnika, zapewniając jednocześnie bardzo wysoką wydajność układu czyszczącego w dłuższym okresie użytkowania. Oprócz doboru części wysokiej jakości, powinniśmy pamiętać o wymianie filtrów zgodnie z zaleceniami producenta lub skróceniem tego czasu, jeśli eksploatujemy samochód w wyjątkowo trudnych warunkach” – podsumowuje Dominik Zwierzyk.