Kiedy warto skrócić okresy między wymianami oleju z filtrem?

Przez wiele lat kwestia okresów między wymianami oleju i filtrów wydawała się jasna i bezdyskusyjna. W silnikach wysokoprężnych olej i filtr wymieniało się zwykle co 10 tys. km, a w silnikach benzynowych – co 15 tys. km. Oczywiście mówimy o silnikach niewysilonych, eksploatowanych w zwyczajnych warunkach, bez przesadnego obciążenia. Generalnie kierowcy sugerowali się zapisami w instrukcjach obsługi, a silniki przejeżdżały bez większych problemów przebiegi przekraczające 300 tys. km.

Pierwszy raz czerwona lampka w głowach kierowców zapaliła się po wprowadzeniu wydłużonych okresów międzyprzeglądowych „long life”. Możliwość wymiany oleju co 30 tys. km była kusząca, ale szybko okazało się, że nie jest ona zbyt korzystna. Oczywiście – do trybu „long life” opracowano specjalne oleje, ale wielokrotne przypadki przyspieszonego zużycia turbosprężarek, czy nawet panewek nie napawały optymizmem. I to jest pierwszy przypadek, w którym w trosce o silnik warto skrócić ten dystans przynajmniej o połowę. Pamiętajmy, że nawet najlepszy filtr oleju zatrzymuje jedynie zanieczyszczenia, ale nie wpływa na właściwości chemiczne oleju. 

Coraz więcej samochodów jest wyposażonych w czujnik jakości oleju. W takich modelach komputer ocenia stan oleju i informuje kierowcę, kiedy należy ten olej wymienić. Bez wątpienia jest to nowoczesne rozwiązanie, ale nie można zagwarantować, że nie wpłynie ono na żywotność silnika. Niektórzy producenci samochodów wychodzą z założenia, że jest coś takiego jak okres opłacalnej eksploatacji samochodu i nierzadko ustalają go na poziomie ok. 300 tys. km, dopasowując do tego zalecenia serwisowe. Jeśli ktoś zamierza swoim samochodem jeździć dłużej, lub kupił już auto z przebiegiem 200 tys. km i zakłada, że przejedzie nim drugie tyle – bez wątpienia nie warto czekać na sygnał z komputera pokładowego. W niektórych autach pojawia się on nawet po… 40 tys. km!

Wskazaniem do skrócenia interwału między wymianami oleju i filtrów jest bez wątpienia ciężka eksploatacja silnika. Chodzi to jednak nie tylko o jazdę sportową czy holowanie przyczep, ale także jazdę w górach, w dużym zapyleniu lub… jazdę w mieście na krótkich odcinkach. W takim przypadku skrócenie okresu między wymianami oleju również może się okazać zbawienne dla silnika. Przypomnijmy – na krótkich dystansach pokonywanych z nierozgrzanym silnikiem do oleju dostaje się zarówno paliwo jak też woda (skrapla się wilgoć). A zatem jeśli ktoś jeździ głównie w mieście, również powinien olej wymieniać częściej niż zwykle – np. co 8-10 tys. km bez względu na to, czy chodzi o silnik benzynowy czy wysokoprężny.

Niektórzy producenci silników stosują rozrządy w postaci paska pracującego w oleju. Jak pokazuje praktyka – takie paski lubią się łuszczyć i zanieczyszczać układ smarowania. Najlepszą receptą jest skrócenie okresu między wymianami oleju, z tym, że tutaj warto rozszerzyć przegląd o demontaż miski olejowej i kontrolę stanu smoka olejowego.

Ostatnim wskazaniem na naszej liście jest obecność filtra cząstek stałych. Jeśli są problemy z dopalaniem jego zawartości, wówczas bardzo często podnosi się poziom oleju (olej jest rozcieńczany przez paliwo). W takiej sytuacji również należy na bieżąco sprawdzać bagnet pomiarowy i jeśli poziom zaczyna przekraczać wyraźnie maksimum – olej i filtr nadają się do wymiany (no chyba, że na bagnecie są dodatkowe oznaczenia poziomów „awaryjnych”).
Wolne od tego problemu są silniki wyposażone w dodatkowy wtryskiwacz dawkujący paliwo bezpośrednio do filtra.